– Czy nie mógłby pan mnie poinformować, którędy powinnam pójść? – mówiła dalej.
– To zależy w dużej mierze od tego, dokąd pragnęłabyś zajść – odparł Kot-Dziwak.
– Właściwie wszystko mi jedno.
– W takim razie również wszystko jedno, którędy pójdziesz.
– Chciałabym tylko dostać się dokądś – dodała Alicja w formie wyjaśnienia.
– Ach, na pewno tam się dostaniesz, jeśli tylko będziesz szła dość długo.
Lewis Carroll Alicja w Krainie Czarów
Czym właściwie są cele?
Cele to przewidywany pożądany rezultat naszych wysiłków i zaangażowania. Dzięki określonym celom dużo łatwiej jest przekierować energię na właściwe działania – właściwe, czyli takie, które przybliżają nas do osiągnięcia celów.
Co więcej, dobre określenie do czego dążymy sprawia, że wiemy nie tylko, jakie działania podejmować, ale również z jakich działań rezygnować. Wbrew pozorom często zrozumienie właśnie “tego, czego mam nie robić”, sprawia, że łatwiej nam zadecydować, których zadań należy się podjąć, by ten cel osiągnąć.
Najlepiej zobaczyć to na prostej grafice. Po lewej stronie widzimy rozproszone działania, bez dobrze zdefiniowanego celu. Niektóre aktywności prowadzą do celu, inne są “utraconymi szansami” i zmarnowaną energią. Natomiast po prawej stronie mamy jasny, klarowny cel, który kierunkuje działania. Dodatkowo w tym przypadku cała energia skupiona jest na aktywnościach zmierzających do osiągnięcia celu.
Według E. Locke’a i jego współpracowników wyznaczanie celów zwiększa nasze osiągnięcia, ponieważ:
- pobudza do wysiłku i zwiększa zaangażowanie w podejmowane aktywności,
- pozwala dłużej wytrwać w działaniu,
- ukierunkowuje naszą uwagę,
- skłania do opracowywania strategii i planów, oraz sprzyja stosowaniu nowych sposobów uczenia się.
A przy okazji ułatwia nam “pytanie o drogę”, i pozyskiwanie kompanów do podróży 🙂
Idąc za teorią motywacji prof. S.Reiss’a ludzkie zachowanie jest celowe, a nadrzędnym celem jest realizacja głębokich wartości. Oznacza to, że my po prostu potrzebujemy stawiać sobie cele, ponieważ to właśnie one są motorem naszego działania. Bez wyznaczonych celów (zarówno prywatnych, jak i zawodowych) niejako “żyjemy z dnia na dzień”. Z czasem spada nasza motywacja i zaangażowanie, bo jeśli nie ma celu, to nie wiadomo jakie działania realizować, co jest ważne, co jest potrzebne. Angażujemy się w różne czynności dla wypełnienia czasu lub przestajemy się angażować w cokolwiek.
Stawianie celów? Cele nadają nam więc poczucie sensu
Cele i stawianie celów nadają nam więc poczucie sensu, motywują, pozwalają produktywnie wykorzystywać czas oraz naszą własną energię.
Stawianie celów stanowi również jeden z kluczowych aspektów samorozwoju i wpływa na ogólny dobrostan człowieka. Opanowanie i konsekwentne stosowanie skutecznych technik wyznaczania, stawiania celów powinno również wzmocnić nasze poczucie zaangażowania i kontroli. Warto tutaj dodać, że poczucie wpływu i zaangażowanie (rozumiane jako wytrwałość w dążeniu do celów) to dwa filary ODPORNOŚCI PSYCHICZNEJ. Pozostałe dwa to podejmowanie się wyzwań i pewność siebie.
Odporność psychiczna to cecha osobowości, która w dużym stopniu określa to, na ile skutecznie radzimy sobie z wyzwaniami, stresorami, presją niezależnie od okoliczności (Clough & Strycharczyk, 2011).
Każdy z nas posiada tą siłę wewnętrzną, natomiast różnimy się jej natężeniem. Ważne jest natomiast to, że odporność psychiczna jest CECHĄ PLASTYCZNĄ! To oznacza, że można ją rozwijać. Co więcej trzeba ją STALE PIELĘGNOWAĆ I WZMACNIAĆ. To tak, jak z mięśniami – nieużywane słabną.
